In juni 2023 ben ik, samen met Andius Teijgeler,  naar Limburg afgereisd om  bevers te fotograferen. We huurden voor een paar dagen een huis  op een prachtige locatie midden in een natuurgebied met veel bevers. Nadat wij ons hadden geïnstalleerd in onze tijdelijke verblijfplaats,  gingen we op stap om een plek te zoeken waar we niet alleen een kans zouden hebben om bevers te zien maar waar het ook fotografisch interessant was. We liepen langs de beek waar overal sporen van bevers waren te zien. Andius was hier al eerder geweest en wist een mooie plek bij een bruggetje vlak bij ons huis. Helaas werd het strandje bij de brug veelvuldig gebruikt door loslopende honden die daar met veel geblaf en kabaal het water in gingen. Kansloos om daar een bever te spotten, concludeerden wij. 

Eind april 2023 ben ik met een aantal fotografen naar Finland geweest met als hoofddoel het fotograferen van beren in de sneeuw.  De reis werd georganiseerd door Nature Talks. We verbleven bij Kari Kemppainen in Kuhmo, in het Noord-Oosten van Finland tegen de grens van Rusland.  Een prima onderkomen. Wat mij gelijk opviel was de stilte. In Nederland is er altijd wel geluid: auto's, een vliegtuig hoog in de lucht of mensen. Hier was het stil, heel stil.

In april 2022 ben ik met Andius Teijgeler naar de Eifel (Duitsland) gereden om wasberen te fotograferen.  Leo en Egle hebben een B&B  waar je niet alleen kunt overnachten, maar ook een fotohut kunt huren (www.eifelretreat.com) . Ook via de website van Edo van Uchelen (www.wildernistrek.nl) kan je de hut en de B&B boeken. De hut is vooral bedoeld om 's nachts wasberen te fotograferen. Maar ook boom-en steenmarters komen regelmatig voor de hut en overdag is er voldoende mogelijkheid om vogels te fotograferen.  Wij boekten twee nachten om onze kansen te vergroten, want garantie dat de dieren ook werkelijk komen,  kan nooit worden gegeven.  Wij kwamen om 14.00 uur aan en werden erg gastvrij ontvangen door Leo en Egle. Wij kregen uitleg over de hut en Leo vertelde enthousiast over de wasberen en marters. De setting wordt 's nachts verlicht door lampen, waar de 

Ieder jaar boek ik de fotohut in Marken. Telkens een fantastische  ervaring. In de middag word je door de eigenaar naar de hut gebracht en de volgende ochtend om 11 uur word je weer opgehaald. Ik slaap dus in de hut, een bouwkeet, die in een drassig weiland staat en waar het een drukte van belang is met allerlei weidevogels. Slaapzak en eten mee en natuurlijk een volledige camera uitrusting. Het is 31 maart en de volgende dag wordt er sneeuw verwacht! Dat belooft een bijzondere dag te worden. Een kans op grutto's in de sneeuw!

Geen reizen naar het buitenland in deze coronatijd. Het is ook erg moeilijk om wild en vogels in de vrije natuur te fotograferen. In mijn geliefde Amsterdamse waterleidingduinen, bij mij om de hoek, is het meestal zo druk met dagjesmensen en wandelaars, dat de dieren zich niet veel laten zien. Dus heb ik veel fotohutten bezocht. Eind februari reisde ik af naar Vuren. Deze hut is vooral interessant vanwege de torenvalken. 

In de Ardennen, in de buurt van Houffalize heeft Jorn Van den Bogaert een observatiehut te huur. Vrijdag 3 juli 2020 rijden Andius en ik  met camera-uitrusting, statieven, slaapzak en tassen met eten en drinken naar de Ardennen. Na wat zoeken vinden wij de juiste locatie en worden wij door Jorn naar de hut gebracht met zijn Landrover. Op een afgelegen plek staat een bouwkeet waar wij naar toe lopen. De geur, die een dode aangevreten bever verspreidt waar wij langslopen en als aas is neergelegd, verraad dat deze er al enige tijd ligt. De hut heeft aan drie kanten ramen met spiegelglas en aan twee kanten openingen om te fotograferen. 

Kerkuilen zijn een van de mooiste vogels die ik ken. Het witte hartvormige gezicht heeft een hoog schattigheidsgehalte. Zij hebben een helderwitte borst en hun kop lijkt bestrooid met sesamzaadjes. Omdat deze vogels alleen 's nachts actief zijn is het vrijwel onmogelijk om ze goed te fotograferen zonder een (spaarzame) verlichting. In Barchem heeft Hans Menop op zijn boerderij een zolder waar ieder jaar kerkuilen broeden. Tegenover de zolder heeft hij een hut gemaakt vanwaaruit je een goed zicht hebt op een mooie setting.

Weidevogels zijn in het voorjaar een dankbaar onderwerp om te fotograferen. Er is meestal volop actie: jonge pulletjes en actief wordt gewerkt aan het nageslacht met vechtpartijen en paringen. Eind april heb ik weer een dag en een nacht doorgebracht in de fotohut op Marken. Het was zonnig en prachtig licht in de avond. Omdat je vanaf een zeer laag standpunt kan fotograferen krijg je bijzondere opnamen. Ik werd de volgende dag wel gestraft met een stijf lichaam en spierpijn omdat ik geen hoekzoeker bij mij had. Ik heb uren op de grond gelegen in een moeilijke houding om door de zoeker van de camera te kunnen kijken.

Een spreeuwenzwerm is een bijzonder spectaculair verschijnsel. Vanaf de herfst tot het voorjaar komt het voor. De duizenden spreeuwen komen bij elkaar om te overnachten. Er is veel onderzoek gedaan naar de manier waarop deze vogels bewegen, zonder met elkaar in botsing te komen. Door in een zwerm te vliegen zijn ze veiliger voor roofvogels. Roofvogels kunnen moeilijk een prooi uitkiezen uit een zwerm die voortdurend beweegt. Voor een fotograaf is het een uitdaging om dit fenomeen mooi vast te leggen. 

Op vrijdag 10 januari 2020 heb ik met Andius Teijgeler de marterhut van Edo Van Uchelen gehuurd. Ik had daar al eerder een nacht doorgebracht (zie mijn eerdere blog over het fotograferen van marters). Wij waren om ongeveer half zeven 's avonds in de hut. De hut is helemaal vernieuwd. Een panoramaraam van spiegelglas zodat je een goed zicht hebt op de setting die spaarzaam verlicht is, maar voldoende om goede foto's te maken. De hut heeft verwarming, elektriciteit, een wc en een stapelbed voor twee personen. Er zijn vier schommelkop statieven, zodat wij allebei met twee camera's konden werken. Ik gebruikte een Nikon D750 met een 300 mm f 4 en een D850 met een Sigma 150-600. Even een paar proeffoto's gemaakt om de belichting goed in te stellen. Ik heb gefotografeerd met een iso van 4000-6500 en een sluitertijd van 125-200, waardoor je onderbelichte foto's

Boom- en steenmarters zijn roofdieren die voornamelijk in de nacht en de schemer actief zijn. Je ziet ze dus zelden en zijn erg moeilijk in het wild te fotograferen. Er zijn verschillende hutten te huur speciaal ingericht voor fotografen. Edo van Uchelen verhuurt een hut die je 's nachts kunt bezoeken https://www.wildernistrek.nl/fotohutten/hut/marterhut Een mooie comfortabele hut met verwarming, toilet en zelfs een bed. Maar je moet wel 's nachts opblijven. Je wordt aangeraden doodstil te zijn, geen deodorant op te doen en zwarte kleding te dragen. De nacht duurt dan lang. De locatie waar de marters verschijnen, is spaarzaam verlicht, maar je kunt er mooie opnamen maken. Soms moet je uren wachten en dan zijn de dieren binnen een paar seconden weer weg. Een bijzondere ervaring waarbij het geduld op de proef wordt gesteld, maar kan worden beloond met fraaie beelden.

Sommige natuurfotografen zijn erg streng in de leer en willen alleen wildlife foto's maken. Het is natuurlijk fantastisch als je in de vrije natuur een prachtige foto kan maken, maar het gaat mij meer om de foto en niet zozeer hoe deze tot stand komt. Onlangs was ik in het wildpark Anholter Schweiz net over de grens in Duitsland. Even rijden en vroeg op om daar op tijd te zijn. Dat was zeker de moeite, want om 9 uur was ik de enige in het park. Daar leven de dieren in een zo natuurlijk mogelijke omgeving in een prachtig bos. Wolven, lynxen, beren en otters. Het is moeilijk om een lynx in het wild te fotograferen en zelfs hier is het een uitdaging. Je moet echt op zoek in hun ruime verblijf. Een paar jongen speelden met elkaar, wat erg leuk was om te zien, maar verdwenen ook steeds weer uit beeld. Hoewel het mooi en zonnig weer was, verscholen de meeste dieren zich in het donkere en dichte bos, waardoor ik vaak moest fotograferen met een hogere iso dan mij lief was. 

Zoals het de hele week zal blijven, is het warm en zonnig. In de tuin van een vriend van Ilyan wordt het schuilhutje opgezet tussen de bomen. Ilyan blijkt deze week erg veel vrienden te hebben. Heel Bulgarije is zijn vriend. Al snel klinkt uit de luidspreker het gezang van de groene specht. De zwarte specht kan ik net vanuit mijn ooghoek zien, maar die krijg ik niet goed voor de camera.

Dit voorjaar heb ik via www.wildpix.nl een fotoreis geboekt naar Bulgarije. Ik sta om 5.30 uur op, altijd bang om te laat te komen. De vlucht naar Boekarest vertrekt om 9.30 uur. Ik woon een half uurtje met de trein van Schiphol, dus dat moet lukken. Op station Sloterdijk blijkt dat er geen treinen gaan naar Schiphol omdat er `een aanrijding is met een persoon`.  Het wordt krap en ik word een beetje zenuwachtig. Nergens een taxi te bekennen, maar uiteindelijk is het toch gelukt om met een aantal andere reizigers met dezelfde bestemming, een taxibusje te regelen. Net op tijd het vliegtuig gehaald. Aangekomen in Boekarest staat de taxichauffeur al met mijn naambordje op mij te wachten. Na een rit door Boekarest, met veel architectonische nalatenschap uit het communistische tijdperk (vervallen betonnen flats) rijden we door het saaie landschap van Roemenië. Na een paar uur komen we aan in het Rusenski Lom Nationale Park waar ik de komende dagen zal verblijven.  Ik word hartelijk ontvangen door mijn gids en vraagbaak voor de komende dagen, Ilyan en de hoteleigenaar. Ik blijk de enige gast te zijn in het hotel. Naar bed en vroeg op.